Hoe ga je om met ongewenst gedrag tijdens het trainen?

Ongewenst gedrag is heel normaal

Een hond die ongewenst gedrag vertoont, is iets wat we allemaal kennen en waar we allemaal mee te maken hebben. Iedere hond vertoont op een bepaald moment ongewenst gedrag op welke manier dan ook. Dit kan zijn blaffen naar een voorbijganger, of tegen mensen op springen. Maar het kan ook zijn dat de hond andere dingen doet tijdens het trainen, dan de dingen die je hem vraagt te doen. In dit blog ga ik het hebben over ongewenst gedrag tijdens het trainen met jouw hond en op welke manier je hier het beste mee om kan gaan.

Laat de hond leren van zijn eigen gedrag

Bij het aanleren van oefeningen, maken wij gebruik van een methode waarbij de hond leert van zijn eigen gedrag. We lokken eerst het gewenste gedrag uit en belonen dit meteen. We zorgen dat er zo min mogelijk afleidingen zijn voor de hond en in het begin gebruiken we ook nog geen commando en praten we niet tegen de hond. We doen dit omdat de hond de oefening nog niet kent en dus ook zeker het commando ook niet. Gaan we de hond nu steeds een commando geven, of met de stem corrigeren, dan zal dit stress geven bij de hond en zal hij veel minder snel leren.

Doordat de hond leert van zijn eigen gedrag, gaat hij in het begin opzoek naar wat hem zijn beloning oplevert. Soms kan dit leiden tot ongewenst gedrag. Als we bijvoorbeeld onze hond trainen voor detectiewerk, willen we dat hij de geur netjes verwijst. Als hij in de aanleer fase de geur niet snel genoeg kan vinden, dan probeert hij soms op een willekeurige plek een verwijzing te maken om op die manier toch beloond te worden. Of als we een hond bijvoorbeeld leren om te gaan zitten en het gewenste gedrag uitlokken, dan kan de hond soms gaan blaffen, piepen of springen omdat hij niet weet wat de bedoeling is en graag zijn beloning wil krijgen.

Corrigeer de hond niet tijdens het trainen

In deze gevallen is het enorm belangrijk om de hond niet te corrigeren. Je kan een hond namelijk niet straffen voor iets dat hij nog niet kent. Als we de hond nu zouden corrigeren dan zal dit de hond nerveus maken en het zal stress opleveren. Daarnaast zal de hond bang worden om fouten te maken tijdens de oefening, omdat hij dan gecorrigeerd zal worden. Hierdoor zal de hond niet meer goed na kunnen denken en niet vrij zijn in zijn hoofd en open staan om te leren. En dit is iets wat we juist wel willen als we een hond iets snel en goed aan willen leren.

Maar wat doen we dan wel in deze situaties? Wij maken gebruik van ontmoedigingssignalen. Dit kan bijvoorbeeld door een geluidje of een fluitje te maken, waarmee we de hond aangeven dat wat hij op dat moment doet, hem niets oplevert. Ook zie je vaak dat de hond je aan gaat kijken als hij het even niet meer weet. Vaak kijkt hij dan naar je handen, omdat daar de beloning voor hem vandaan komt. Een ontmoedigingssignaal dat wij dan vaak gebruiken is om op dat moment onze handen te laten zien en omhoog te doen en aan de hond te laten zien dat dit gedrag hem niet zijn beloning oplevert.

Neem de hond tijdelijk iets af met een time-out

Als dit beide niet goed genoeg werkt is er nog een derde manier die wij gebruiken, de time-out. Met de time-out nemen we de hond tijdelijk iets leuks af, namelijk het oefenen en het belonen. Direct op het moment dat de hond ongewenst gedrag vertoont tijdens het trainen, zeggen we niets en worden niet boos, maar nemen we de hond mee weg uit de oefening. We doen hem dan even in zijn bench. Na 1 of 2 minuten wachten, halen we de hond weer op en gaan weer verder met het oefenen. In de meeste gevallen heeft de hond dan direct geleerd van zijn eigen gedrag en zal hij de oefening weer goed gaan uitvoeren. Indien nodig herhalen we deze stappen enkele keren.

Door gebruik te maken van de time-out kunnen we de hond op een zeer efficiënte manier toch een soort correctie geven, zonder dat we de hond nerveus maken. Het is wel belangrijk dat we zeker weten dat de hond op dat moment voldoende motivatie heeft om zijn beloning te krijgen. Is er geen motivatie meer dan stoppen we altijd direct met de training.

Voorkom correcties tijdens de aanleer fase

Ik heb veel geleiders gezien die hun honden wel corrigeerde bij het aanleren van een oefening, op het moment dat ze een fout maakte. Ze gebruikte een lijncorrectie, of ze corrigeerde de hond met hun stem. Het gevolg was vaak dat de honden erg nerveus en bang werden en de oefeningen niet meer uit wilde voeren. Het is dus het beste om dan alleen ontmoedigingssignalen te gebruiken en als dat niet werkt een time-out. Na een paar minuten in de bench leert een hond dan heel erg snel wat hij niet en juist wel moet doen. Het is dan wel enorm belangrijk dat je de time-out precies geeft op het moment dat de hond de fout maakt en dus leert van zijn eigen fouten.