Grenzen stellen is iets anders dan straffen

Grenzen Stellen Is Iets Anders Dan Straffen

Onlangs las ik een onderzoek waaruit bleek dat straffen bij honden tot wel drie keer zoveel agressie kan veroorzaken vergeleken met situaties waarin geen straf wordt gebruikt. Dat sluit precies aan bij wat ik in de praktijk zie. Wanneer een hond wordt gestraft, kan hij juist daardoor agressief reageren, soms zelfs door zijn eigen baas te bijten.

Ik spreek regelmatig mensen die problemen ervaren met hun hond en mij om advies vragen. Vooral bij honden die in bepaalde situaties naar hun baas grommen, kunnen gevaarlijke momenten ontstaan wanneer er wordt gestraft. De hond kan dan zijn tanden laten zien als volgende waarschuwing. En als ook dat niet voldoende is, kan het zomaar eindigen in een bijtincident. Vanuit de hond gezien is dat niet vreemd. Zeker niet wanneer eerder grommen hem iets heeft opgeleverd — bijvoorbeeld dat de baas afstand nam of stopte met iets wat de hond vervelend vond.

Daarom waarschuw ik altijd om goed na te denken voordat je ingrijpt op een manier die de situatie erger kan maken. Het is belangrijk om eerst te begrijpen waarom de hond gromt, zodat je daarna op de juiste manier kunt handelen.

Straffen Werkt Bij Honden Anders Dan Bij Mensen

Een mens kan gestraft worden voor iets wat hij de dag ervoor heeft gedaan. Bij honden werkt dat anders. Een hond begrijpt niet waarom hij gestraft wordt als dat niet direct tijdens of vlak na het gedrag gebeurt. Dat zorgt vaak voor onzekerheid, wantrouwen of zelfs agressie. Dit is een belangrijke reden waarom het bij honden vaak misgaat wanneer er gestraft wordt.

Een voorbeeld hiervan: de baas komt thuis en de hond is blij om hem te zien. De baas wordt boos omdat de hond eerder op de dag iets kapot heeft gebeten. Voor de hond is dit onbegrijpelijk, want het gebeurde uren geleden. Het gevolg is verwarring en spanning in plaats van leren.

Straffen achteraf zorgt vaak voor verwarring bij honden. Ze begrijpen de reden niet meer.

Niet Elke Vorm Van Straf Is Verkeerd

Niet alle vormen van straf leiden tot agressie. Er is ook negatieve straf: iets prettigs wegnemen. Denk bijvoorbeeld aan het terugtrekken van je hand met voer wanneer de hond te vroeg omhoog komt tijdens het verwijzen van een voorwerp.

Het is bovendien vrijwel onmogelijk om een pittige hond volledig op te voeden zonder enige vorm van correctie. Ook ik gebruik soms een straf wanneer een hond iets doet — of juist niet doet — terwijl hij heel goed weet wat de bedoeling is. Vooral een negatieve straf werkt dan vaak efficiënt. Bijvoorbeeld tijdens pakwerk, wanneer een hond te ongeduldig is en vóór het commando naar de pakwerker wil gaan. Door dan rechtsomkeer te maken, leert de hond dat dit gedrag hem niets oplevert. Hij leert zo van zijn eigen gedrag wat hij moet doen om wél te mogen bijten.

Wat Is Het Verschil Tussen Grenzen Stellen En Straffen?

Grenzen stellen zie ik niet als straffen. Bij straffen gaat het erom dat een hond eigenlijk al weet wat wel of niet de bedoeling is. Bij grenzen stellen leren we onze pups vanaf het begin welk gedrag niet is toegestaan. Dat doen we met een duidelijke “Nee” en een rustig opgebouwde negatieve prikkel — licht of iets steviger, afhankelijk van de hond, maar altijd zorgvuldig opgebouwd. Net zolang totdat de pup het ongewenste gedrag stopt.

Zeker wanneer de pup net in huis is en alles nieuw is, hebben we nauwelijks correcties nodig. Op deze manier ontstaat duidelijkheid en voorkom je dat ongewenst gedrag later probleemgedrag wordt.

Een Voorbeeld Uit De Praktijk

Onze pup Jacky liet dit goed zien. Toen ze 8 weken oud was beet ze vaak in mijn broek en sokken. Dat was ongewenst gedrag, wat ik duidelijk maakte met een korte “Nee” en het wegduwen van de pup, een lichte negatieve prikkel. Daarna gaf ik haar iets waarin ze wél mocht bijten, bijvoorbeeld een speeltje of bijtrolletje. Al snel had ze in de gaten waarin ze wel en niet mocht bijten.

Het stellen van grenzen op jonge leeftijd is dus belangrijk. Duidelijkheid in de eerste fase van het leven voorkomt vooral dat we een hond later moeten gaan straffen.

Jacky leerde al op jonge leeftijd waarin ze wel en niet mocht bijten.

Afsluiting

Een hond die begrijpt wat er van hem verwacht wordt, heeft geen straf nodig om te leren. Door vanaf het begin duidelijk te zijn, bouw je vertrouwen op en voorkom je problemen in de toekomst.